გაკვეთლის გეგმა

გაკვეთილის თემა	წყლის დაბინძურება
მასწავლებლის სახელი, გვარი	ნათია აბშილავა
საგანი/საგნები	ბუნებისმეტყველება
სამიზნე ჯგუფი	მესამე კლასი
მიზნები და ამოცანები	ბუნ.III.11. შედეგი: მოსწავლეს შეუძლია გარემოზე ზრუნვის ელემენტარული წესების დაცვა . მიზანი: მოსწავლეებმა შეძლონ იმის დანახვა და გაგება, თუ რამ შეიძლება გამოიწვიოს წყლის დაბინძურება. რა გარეგანი ფაქტორები მოქმედებს მასზე. გაკვეთილის ბოლოს მათ უნდა გაანალიზონ და შეაფასონ როგორ მოქმედებს წყლის დაბინძურებაზე ესა თუ ის ფაქტორი, ასევე იმსჯელონ იმაზე თუ რა ქმედებებია საზიანო და სასარგებლო ზოგადად გარემოსთვის და ასევე წყლისთვის.
გაკვეთილის მსვლელობა (გაკვეთილის სტრუქტურა და აღწერა)	გამოვკითხავ ბავშვებს წინა მასალას, რომ ახალი მასალა ავაგო წინაზე დაყდრნობით, რადგან წინა გაკეთილი იყო ზოგადად გარემოს დაბინძურებაზე და ახალი თემა არის კონკრეტულად წყლის დაბინძურებაზე. წინა მასალის გამოკითხვა მოხდება კითხვა პასუხის რეჟიმში. მაგალითად, რა იწვევს გარემოს დაბინძურებას? როგორ უნდა მოვქიქცეთ რომ დავიცვათ გარემო დაბინძურებისგან? პირადად თქვენ ზრუნავთ თუ არა გარემოს სისუფთავეზე. აქტივობა I. კლასი შედგება 30 მოსწავლისგან. დავყოფ 5 ჯგუფად (თითოეულში6 მოსწავლე). ჯგუფი დაიყოფა სიის მიხედვით. კონტროლს გავუწევ ბავშვების მიერ დავალების შესრულებაში ჩართულობას. აქტივობა იქნება შემდეგი სახის: თითოეული ჯგუფი ჩამოწერეს  და მოიფიქრებეს მოსაზრებებს რამ შეიძლება  გამოიწვიოს გარემოში წყლის დაბინძურება, შემდეგ როცა მსჯელობას დაასრულებენ ჩემ მიერ მომზადებული მასალის საფუძველზე განვამტკიცებ მათ მოსაზრებებს სწორი იყო თუ არა. აქტივობა II. მოსწავლეებს ვაჩვენებ ვიდეოს, https://www.youtube.com/watch?v=93BqLewm3bA, სადაც მოცემული არის წყლის დაბინძურების სხვადასხვა გზები. ისინი თვალნათლივ ნახავენ რა იწვევს წყლის დაბინძურებას. შეადარებენ მათ მიერ გამოთქმულ მოსაზრებებს ვიდეოზე ნანახს და შეაფასებენ მათი მსჯელობა თემასთან დაკავშირებით სწორი იყო თუ არა. აქტივობა III. წარვუდგენ მოსწავლეებს ჩემ მიერ მომზადებულ პრეზენტაციას(იხ.ფაილი1) https://drive.google.com/file/d/0B1qKJIit0hUOdVhBU1E5QVI0bTg/view?usp=sharing    აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ამასთან ერთად ვანახებ მათ თვალსაჩინოდ ვიდეო მასალას რა იწვევს წყლის დაბინძურებას და როგორ უნდა დავიცვათ ის. მომზადებულ მასალას თან აქვს დართული პატარა სავარჯიშოც ტესტების სახით, რომლებსაც შეასრულებენ ბავშვები და ბოლოს ერთად მივალთ იმ სწორ დასკვნამდე, თუ რამ შეიძლება გამოიწვიოს წყლის დაბინძურება გარემოში.
სასწავლო მასალა და ტექნიკური რესურსები	სახელმძღვანელო, კომპიუტერი, პროექტორი, რვეული და საწერკალამი. ელექტრონული რესურსი: 1)https://www.youtube.com/watch?v=93BqLewm3bA 2)http://www.skoool.ge/science.php
მასწავლებლის ნააზრევი.	ვთვლი,რომ ამ თემის ცოდნა ნებისმიერი ადამიანისთვის მნიშვნელოვანია. ეს ჩვენი ყოველდღიურობაა. მაგალითად, მარტივად რომ ვთქვა, ელემენტარული კულტურის საკითხია ის რომ ყველა ადამიანმა, არა მარტო ბავშვებმა უფროსებმაც უნდა გაითავისონ ის , რომ წყლისა და  გარემოს დაბიძურებში დიდი წვლილი ადამინებს მიუძღვის. ეს იქნება, ნარჩენების დატოვება , ტყის გაჩეხვა და აშ. ეს თემა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ვასწავლოთ ბავშვებს , რომ ჰქონდეთ  ზოგადი ცოდნა იმის შესახებ რა შედეგები მოყვება გარეომს დაბინძურებას და ადამიანის ზემოქმედებას მასზე.  ამიტომ ვფიქრობ , რომ გარემოზე ზრუნვა ყველა ჩვენგანის ვალია და ეს ბავშვებს აუცილებლად უნდა ვასწავლოთ .

შეფასების რუბრიკა

(განმავითრებელი)	დიახ	არა	ზოგჯერ
გაკვეთილის პროცესში ყველა მოსწავლე მონაწილეობდა და გამოხატავდა საკუთარ აზრს.	ყოჩაღ ბავშვებო, დღეს ძალიან კარგად წარმოაჩინეთ თქვენი შესაძლებლობები. თქვენ ყოჩაღები ხართ.	ბავშვებო, გთხოვთ შემდეგ გაკვეეთილზე იაქტიუროთ და გამოხატოთ თქვენი აზრი, ვიცი რომ თქვენ ეს შეგიძლიათ, რადგან ყოჩაღი ბავშვები ხართ.	ბავშვებო ხანდახან  ყურადღება გეფანტებათ, საგაკვეთილო პროცესში ,შემდეგ გაკვეთილზე თუ მეტს იაქტიურებთ ძალიან კარები იქნებით.
მოსწავლეები ხშირად სვამდნენ შეკითხვებს აზრების დასაზუსტებლად	თქვენ ძალიან კარგი ბავშვები ხართ, მომწონს რომ ხშირად მისვამდით კითხვებს. დამიჯერეთ ასე უფრო მეტს გაიგებთ, როცა გაუგებარ შეკითხვას არ დაიტოვებთ.	თქვენგან დღეს შეკითხვები არ მიმიღია, ხომ არ შეგიძლიათ გაკვეთილის თემასთან დაკავშრებით დამისვათ კითხვები, თქვენ რაც გაინტერესებთ. ასე უფრო გაგიადვილდებათ ახალი მასალის გაგება	გთხოვთ, შემდეგში უფრო მეტი კითხვები დამისვათ გაკვეთილზე, რომ უკეთ შევძლოთ გავიგოთ რა ვიცით და რა არა, რომ შემდეგ გამოვასწოროთ.
გაკვეთილზე მსჯელობა გაკვეთილის თემას არ გასცდენია	მშვენიერია ბავშვებო. თქვენ მუდამ გაკვეთილის თემის ირგვლივ საუბრობდით და მსჯელობდით. ეს ნიშნავს რომ გულდასმით მისმენდით.	დღევანდელ გაკვეთილზე თქვენ სხვა თემებს შეეხეთ, გაკვეთილის თემასთან არ იყო კავშირში, შემდეგში ეცადეთ მხოლოდ თემის ირგვლივ ისაუბროთ. ვიცი  რომ თქვენ ამას მოახერხებთ ისეთი ჭკვიანები ხართ, ჩვენ ხომ ასე სხვა გაკვეთილებზეც ვაკეთებთ.	ბავშვებო, ზოგჯერ თქვენ სხვა თემებსაც ეხებოდით, რაც გაკვეთლის თემასთნ არ იყო კავშირში, გთხოვთ შემდეგში ეცადეთ მხოლოდ თემის ირგვლი მსჯელობით შემოიფარგლოთ.
მოსწავლეებს აქვთ საინტერესო მოსაზრებები, მოჰყავთ გაკვეთლის თემასთან დაკავშირებით არგუმენტები და მაგალითები.	ვამაყობ ბავშვვებო თქვენით, რომ ასეთი ნიჭიერები ხართ. შეგიძლიათ გაკვეთილის თემის ირგვლივ იმსჯელოთ, მოიყვანოთ არგუმენტები და მაგალითები. ეს ნიშნავს რომ თქვენ რასაც აკეთებთ და ამბობთ ყველაფერს წინასწარ აანალიზებთ.	გაკვეთილზე მაგალითები და თემასთან დაკავშრებით არგუმენტები საკმარისი არ იყო ბავშვებო, გთხოვთ გაითვალისწინოთ და შემდეგ გაკვეთილზე თქვენს მიერ მოყვანილი მაგალითები განამთკიცეთ არგუმენტებით. მე ვიცი, რომ თქვენ ეს შეგიძლიათ.	შეგიძლიათ ბავშვებო შემდეგში უფრო მეტი მოსაზრებები გამოთქვათ? დღეს ცოტამ დააფიქსირეთ თქვენი აზრები გაკვეთილზე, კარგი იქნება თუ ყველა თქვენს მოსაზრებებს იტყვით, ასე უფრო მრავალფეროვანი და საინტერესო გამოგვივა გაკვეთილი.

მაგნიტი, დედამიწის მაგნიტური ველი

1.    1. პროექტის სახელწოდება: მაგნიტი, დედამიწის მაგნიტური ველი

2. პროექტის მთავარი იდეა :

საკვლევი თემა არის “ მაგნიტი, დედამიწის მაგნიტური ველი“. პროექტზე მუშაობის პროცესში  მოსწავლეები გაეცნობიან მაგნიტის აღმოჩენის ისტორიას,  შეისწავლიან და გაიგებენ, ადამიანის ყოველდღიურ ცხოვრებაში, მის დანიშნულებას.

3. მაგნიტი,დედამიწის მაგნიტური ველი ეროვნულ სასწავლო გეგმაში

მიმართლება: სხეულები და მოვლენები

ბუნ.IV.4.მოსწავლეს შეუძლია  მაგნიტის მოქმედების აღწერა.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

·           ატარებს ცდებს მაგნიტის საშუალებით, სხვადასხვა მასალისგან დამზადებულ სხეულებს აჯგუფებს მაგნიტთან ურთიერთქმედების მიხედვით;

·           აკვირდება ორი მაგნიტის პოლუსების ურთიერთქმედებას. განასხვავებს მაგნიტის მიერ სხეულების მიზიდვას პოლუსებთან და მის სხვა ნაწილებთან;

·           ჩამოთვლის მაგნიტის გამოყენების მაგალითებს ყოველდღიური ცხოვრებიდან.

როგორც ვხედავთ მაგნიტის ცნების შესწავლას მოსწავლეები მეოთხე კლასიდან იწყებენ, პროექტზე კი იმუშავებენ მერვე კლასის მოსწავლეები(14-15 წელი), მათ უფრო მეტი ცოდნა ექნებათ დაგროვებული აღნიშნულ თემასთან დაკავშერებით მეოთხედან მერვე კლასამდე. პროექტის საშუალებით  ისინი შეძლებენ გაიღრმავონ ცოდნა არსებულ საკითხთან დაკავშირებით და მოიძიონ სხვადასხვა ინფორმაცია, როგორც სახელმძღვანელოებიდან, ისე ინტერნეტის საშუალებით.(რა თქმა უნდა პროექტის ხელმძღვანელი მიუთითებს მოსწავლეებს იმ წყაროებს, რომლითაც მათ შეეძლებათ იხელმძღვანელონ პროექტზე მუშაობისას).

4. ვადები/ხანგრძლივობა:

2016წლის 20 იანვრიდან 2016წლის 20თებერვლის ჩათვლით.

5. მოსალოდნელი შედეგები/პროდუქტები, რაც შეიძლება შეიქმნას:

მოსწავლეები თვითონვე ჩაატარებენ სხვადასხვა აქტივობებს მაგნიტის საშუალებით, რაც სახალისო და ამავდროულად საინტერესო იქნება,

შეიქმნება ბლოგი, PowerPoint პრეზენტაცია, შედეგად მოსწავლეები და საზოგადოება მიიღებს მეტ ინფორმაციას მაგნიტის და მისი დანიშნულების შესახებ დღევანდელ ცხოვრებაში.

6. სამუშაო ენა: ქართული

7. პროექტისათვის საჭირო ძირითადი რესურსები:

კომპიუტერი, პროექტორი  სახელმძღვანელო, საწერკალამი, რვეული.

8. პროექტის მსვლელობა (ძირითადი აქტივობები):

I შესავალი - “მაგნიტი, დედამიწის მაგნიტური ველი“ თემაზე მოსწავლეები ისაუბრებენ რატომ აირჩიეს ეს თემა საკვლევად, რა მოეწონათ, რას გააკეთბენ თემის ირგვლივ, რა მოლოდინები აქვთ.

II მიზნები - მუშაობის დაწყებამდე დაისახავენ მიზნებს. რა სურთ მათ, რომ შეისწავლონ ამ თემასთან დაკავშრებით. ჩაატარებენ გამოკითხვას პედაგოგებში, როგორ იწსავლება ეს საკითხი სკოლაში. შეისწავლიან მაგნიტის აღმოჩენის ისტორიას, მაგნიტის თვისებებს, მაგნიტის როლს თანამედროვე ცხოვრებაში. გამოუმუშავდებათ კვლევის  და ჯგუფური მუშაობის უნარჩვევები, დამოუკიდებლად შეძლებენ გადაჭრან პრობლემები .

მათი მიზნის მიღწევის საშუალებები იქნება:

ü  მასალების მოძიება, გაანალიზება და გამოყენება

ü  ცდების ჩატარება

ü  კვლევა, პედაგოგების გამოკითხვა

III ლიტერატურის მიმოხილვა :

·         მაგნიტი,დედამწის მაგნიტური ველი

·         მოყვარული ქვა

·         დედამიწის მაგნიტური ველის წარმოშობის მიზეზები

·         ორი მაგნიტის ურთიერთქმედება.

·         მაგნიტის როლი ჩვენს ცხოვრებაში

·         მაგნიტური ქვიშები და მათი მკურნალობის ძალა

·         ბუნებრივი მაგნიტური თერაპია

·         მაგნიტური ქვიშის სამკურნალო თვისებები - ურეკი

IV სახალისო აქტივობები მაგნიტის გამოყენებით

ამ აქტივობების საშუალებით მოსწავლეები დაინახავენ, თუ როგორ შეიძლება

მარტივად და სახალისოდ წარმოვაჩინოთ მაგნიტი და მისი თვისებები.

აქტივობა I-ელექტრო მაგნიტის გაკეთება

ელექტრო მაგნიტის დასამზადებლად გამოვიყენებთ შემდეგი სახის რესურსებს: ლურსმანი, ბატარეა, წვრული მავთული, წებოვანი ლენტი, სამაგრები, ჭიკარტები, მაკრატელი.

დამზადების პროცესი:

ავიღებთ ლურსმანს, დავამაგრებთ მავთულს წებოვანი ლენტით, რაც შეიძლება მჭიდროდ. მავთულის ორივე ბოლოებს მივამაგრებთ ბატარეაზე ისე, რომ ელექტრო წრედი შეკრას. რის შედეგადაც დამაგნიტდება ლურსმანი და მიიზიდავს სამაგრებსა და ჭიკარტებს. ამ აქტივობების საშუალებით ჩვენ შეგვიძლია ვაჩვენოთ ბავშვებს როგორ მზადდება ელექტრო მაგნიტი.

აქტივობა II-მაგნიტური მანქანა

საჭირო რესურსები: ორი მაგნიტი, ცარიელი ასანთის კოლოფი, ლასტელინი, დასალევი ჩხირი, მაკრატელი, მუყაოს ქაღალდი, კბილის ჩხირები, ღილები.                                                           

დამზადების პროცესი:

ავიღებთ ცარიელ ასანთის კოლოფს, წებოვანი ლენტით  ზედ დავამაგრებთ სასმელ ჩხირს. სასმელ ჩხირში გავუყრით კბილის ჩხირს, კბილის ჩხირზე პლასტელინით მივამაგრებთ ღილს ისე, რომ არ გამოძვრეს და თავისუფლად იმოძრაოს. ასანთის ცარიელ კოლოფში მოვათავსებთ ერთ მაგნიტს, ხოლო მეორე მაგნიტით, რომელიც ხელში  გვეჭირება მოვახდენთ დამზადებული მანქანის მოძრაობას. ამ სახალისო აქტივობით ბავშვები გაიგებენ მაგნიტის თვისებებს, რომ ერთნაირი პოლუსის (მუხტის) მქონე მაგნიტები განიზიდებიან, ხოლო სხვადასხვა პოლუსის (მუხტის), კი მიიზიდებიან. 

აქტივობა III- მაგნიტური გველი და მაგნიტური ფრანი

საჭირო მასალები: წებოვანი ლენტი, სახაზავი, ფერადი ფურცლები, ძაფი, ნემსი, მაგნიტები, მაკრატელი, სამაგრი, წებო.

დამზადების პროცესი:

ავიღებთ ფერად ფურცელს, დავხატავთ ზედ გველს და მაკრატელის გამოყენებით ვჭრით მას. გველის ტანში გავუყრით ძაფს და სამაგრით დავუმაგრებთ თავს, რათა შემდეგ მაგნიტით მიზიდვა შეძლონ. აგრეთვე,  ფრანს დავამზადებთ ფერადი ფურცლებით და დავამაგრებთ მასაც ძაფითა და სამაგრით. ბოლოს კი, სახაზავის საშუალებით, რომელზეც ორი მაგნიტი იქნება წებოვანი ლენტით მიმაგრებული მივიზიდავთ გველსა და ფრანს. ამ სახალისო და ფერადი აქტოვობით მოსწავლეები გაიგებენ მაგნიტის კიდევ ერთ თვისებას, რომ მეტალისგან დამზადებულ საგნებს მაგნიტი იზიდავს.

V დასკვნა

დასკვნაში წარმოდგენილი იქნება გამოკითხვის შედეგები, მოეწონათ თუ არა დასრულებული პროექტი და გამართლდა თუ არა მათი მოლოდინები, რა იყო საინტერესო მათთვის, რა აღმოაჩნეს ახალი და რა ცოდნა მიიღეს მათ, ამ თემის დამუშავებით.

9. პროექტის ხელმძღვანელი (მასწავლებელი): ნათია აბშილავა

10. ხელმძღვანელის ელ.ფოსტა: natia.abshilava.1@iliauni.edu.ge

11. პროექტის ვებ-გვერდი/ბლოგი: http://natia1994.blogspot.com/